CO TO JEST KORONA?

Korona protetyczna jest uzupełnieniem protetycznym pozwalającym na odbudowę zęba bardzo zniszczonego Wykonujemy ją, kiedy korony zęba nie da się już odbudować materiałem kompozytowym.

Korony protetyczne są na stałe osadzone na oszlifowanych wcześniej zębach żywych jak i martwych.

Często służą też do poprawy estetyki, przebudowy zwarcia, a także do lepszego utrzymania w jamie ustnej protez ruchomych.

Jakie są wskazania do założenia korony protetycznej?

• Zastąpienie dużego wypełnienia, gdy pozostało zbyt mało zęba

• Zabezpieczenie słabego zęba przed złamaniem

• Naprawa złamanego zęba

• Zakrycie przebarwionego  zęba

• Odbudowa zęba po leczeniu kanałowym

Aby wykonać koronę protetyczną, trzeba ząb oszlifować czyli zmniejszyć we wszystkich wymiarach. Wykonuje się to w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu zabieg ten jest całkowicie bezbolesny.

Istnieje kilka rodzajów koron protetycznych. Podstawowa różnica to materiał, z którego są wykonane.

Najczęsciej wykonuje się korony porcelanowe na podbudowie metalowej. Rdzeń takiej korony stanowi stal stomatologiczna, na którą napala się porcelanę. Metal w takiej koronie nie jest widoczny - jest ukryty pod porcelaną.

W zębach mocno zniszczonych, głęboko poddziąsłowo zaleca się wykonanie koron porcelanowych na podbudowie złotej, gdyż złoto ma właściwości przeciwpróchnicze. Złoto w buzi nie jest widoczne, przykrywa je porcelana.

Do zębów przednich stosuje się bardzo kosmetyczne korony pełnoceramiczne. Cechują się one doskonałą estetyką - są nie do odróżnienia od zębów naturalnych. Podbudowę koron pełnoceramicznych stanowi tlenek cyrkonu, materiał bardzo wytrzymały, a zarazem przezierny, tak jak zęby naturalne.

Ile czasu trwa wykonanie korony protetycznej?

Czas wykonania korony protetycznej zależy od ich rodzaju i  ilości. Czas wykonania jednej  korony porcelanowej na podbudowie z metalu lub ze złota wynosi około 7 dni  i wymaga 2-3 wizyt.

Wykonanie korony pełnoceramicznej z tlenku cyrkonu trwa około 10-14 dni i wymaga 2-3 wizyt.

Wkład koronowo-korzeniowy jest uzupełnieniem protetycznym polegającym na umieszczeniu sztyftu (najczęściej ze stali) w korzeniu zęba, na który zostanie założona korona protetyczna.

Zbudowany jest z:

• części korzeniowej – zamocowanej w kanale korzenia lub w kanałach (jeśli to ząb wielokorzeniowy)

• części koronowej – wystającej ponad powierzchnię korzenia, na której umieszczona będzie korona.

Wkład k-k wykonywany jest ze stopów stali, złota, włókna szklanego, bądź tlenku cyrkonu.

Warunkiem wykonania wkładu koronowo-korzeniowego powinien być prawidłowo przeleczony kanał korzenia .Przy wierzchołku nie może on mieć patologicznych zmian  zaś uszkodzenie zęba nie powinno znajdować się poniżej brzegu kości. Korzeń powinien też mieć odpowiednią długość. Wkłady koronowo-korzeniowe służą najczęściej do umocowania korony protetycznej lub są filarem mostu protetycznego.

Cena wkładu uzależniona jest od rodzaju materiału z jakiego będzie wykonany w laboratorium oraz rodzaju zęba,  tzn. czy jednokorzeniowy (wkład pojedynczy) czy wielokorzeniowy (wkład dzielony).

Most jest to uzupełnienie protetyczne odbudowujące braki zębowe z wykorzystaniem własnych zębów pacjenta. Zbudowany jest z min. 3 połączonych ze sobą koron, których środkowa (tzw. przęsło) odbudowuje utracony ząb, a zewnętrzne pokrywają zęby sąsiadujące z luką (sa to tzw. filary). Aby odbudować brak zęba za pomocą mostu protetycznego konieczne jest oszlifowanie sąsiednich zębów.

Najczęściej wykonany jest most porcelanowy na podbudowie metalowej.

Kiedy można wykonać most?

Kiedy zęby sąsiadujące z luką (filary)  są w dobrym stanie tzn.:

- są dobrze osadzone w zębodole i nie są rozchwiane

- można wykonać na nie korony protetyczne

- są prawidłowo przeleczone kanałowo, bądź kwalifikują się do takiego leczenia. Na takim zębie po wypełnieniu kanałów należy wcześniej wykonać  wkład koronowo-korzeniowy.

- nie mają zmian zapalnych wokół wierzchołków

- jest odpowiednia ilość miejsca w zgryzie na umieszczenie brakującego zęba (czasami  zęby się przesuwają)

Jakie są rodzaje mostów protetycznych?

• mosty porcelanowe na metalu – najczęściej stosowane, podbudowę stanowi metal, który z zewnątrz pokryty jest porcelaną, więc nie widać go w jamie ustnej
• mosty porcelanowe na złocie - trzon stanowi złoto, które z zewnątrz pokryty jest porcelaną, nie widać go w jamie ustnej
• mosty porcelanowe na tlenku cyrkonu – trzon stanowi estetyczny cyrkon, bardzo twardy materiał , który z zewnątrz pokryty jest porcelaną

Jaka jest cena mostu protetycznego?

Cena uzależniona jest od ilości zębów, które most będzie uzupełniał oraz od rodzaju materiału, z którego zostanie wykonany. I tak np. jeśli brakuje nam jednego zęba to będzie trzeba oszlifować 2 zęby sąsiadujące z luką, czyli w sumie wykonać 3 punktowy most, który będzie składał się z dwóch koron (na zębach filarowych) połączonych z trzecią (przęsłem). Cena najczęściej liczona jest za ilość punktów wg cennika.

Most protetyczny – wykonanie krok po kroku

I wizyta

• dentysta zleca wykonanie zdjęcia radiologicznego (zdjęcie zębowe bądź pantomogram), aby  stwierdzić czy przed wykonaniem mostu należy wzmocnić ząb wkładem koronowo-korzeniowym

• jeżeli wkład nie jest potrzebny to lekarz przystępuje do oszlifowywania zębów pod most w znieczuleniu miejscowym

• następnie pobierany jest wycisk, który wysyłany jest do laboratorium techniki dentystycznej, gdzie będzie wykonany most

•  dobór  koloru przyszłego mostu

• na koniec wizyty na oszlifowane zęby zakładane są korony tymczasowe

II wizyta - najczęściej po 7 dniach

• dentysta zdejmuje korony tymczasowe

• przymiarka mostu w jamie ustnej pacjenta

III wizyta

•  przymiarka gotowego mostu i zacementowanie na stałe

Wiele osób, które noszą protezy zębowe, zastanawia się czy trzeba o nie dbać. Nie są to przecież zęby prawdziwe tylko sztuczne, wykonane z jakiegoś materiału.

Na protezie zębowej,  jak na normalnych zębach, osadza się osad. Ulega ona przebarwieniom, możliwe jest wykruszenie bądź pęknięcie zęba oraz choroby dziąseł znajdujących się pod protezą. Niewyczyszczona proteza zawiera resztki jedzenia, gromadzą się tam bakterie a nawet grzyby.

Zatem pamiętajmy by codziennie bardzo dokładnie myć protezę zębową, a na noc umieszczać ją umytą w suchym szczelnym pojemniku.

Ciągłe noszenie protezy może powodować stany zapalne błony śluzowej. Raz w miesiącu proteza powinna być dokładnie wymyta za pomocą specjalnego preparatu przeznaczonego dla niej, a raz na pięć lat powinna być wymieniana na nową( jama ustna kurczy się-proteza nie ulega zmianie)

Najważniejsze zasady dbania o protezę zębową:

1. Protezę należy czyścić po każdym posiłku strumieniem ciepłej wody, używając miękkiej szczoteczki (do czyszczenia protez należy mieć osobna szczoteczkę!).Dokładnie należy czyścić powierzchnię protezy, która styka się z dziąsłami i podniebieniem. To właśnie tam gromadzą się resztki pokarmu, które mogą powodować choroby dziąseł, podrażnienia i nieświeży oddech. Czyscimy  delikatnie, bez nadmiernego naciskania. Jeden raz w miesiącu można użyć tabletek czyszczących. Tabletkę rozpuszcza się w ciepłej wodzie, a następnie umieszcza w niej protezę. Ważne jest, aby proteza była w całości zanurzona w roztworze. Po ok. 15 minutach protezę należy wyjąć z roztworu i wypłukać.

2. Nie wolno czyscic protezy pastą do zębów,tylko wodą z mydłem lub specjalnymi pastami do protez.

3. Nie należy używać protezy przez całą dobę. Najlepiej wyjmować ją na noc, a jeżeli nie jest to możliwe, trzeba zrobić kilka krótkich przerw w noszeniu. Po wyjęciu protezę trzeba umyć, a następnie umieścić w pojemniku i przechowywać suchą. Nie powinna moczyć się w wodzie przez całą noc.

4. Raz na dwa tygodnie proteza powinna zostać wyczyszczona za pomocą specjalnego płynu. Takie „gruntowne” czyszczenie należy wykonać także po każdej przebytej infekcji jamy ustnej. Zmniejsza to ryzyko ponownego zakażenia.

5. Pomocne są antyseptyczne płyny do płukania jamy ustnej. Płyn należy trzymać w ustach przez 30- 60 sekund, a następnie wypluć. Nie płukać ust wodą.

6. Nie należy robić zbyt długich (kilkudniowych) przerw w noszeniu protezy.

Higiena protez zębowych jest niezwykle istotna. Odpowiednia pielęgnacja pozwala utrzymać protezy w nienagannym stanie przez długi  czas oraz chroni przed różnymi infekcjami jamy ustnej.

Jak przechowywać protezy?

- protezę przechowujemy w nocy w jakims pudełku na sucho

- nie wolno trzymać w wodzie ponieważ akryl z którego są wykonane protezy pęcznieje i staje się miejscem rozwoju bakterii i grzybów

Pamietaj! Należy myć protezy w preparatach wyłącznie przeznaczonych do tego typu pielęgnacji. Preparaty te mogą mieć różną formę, np. płynu, tabletek.

Dobry klej do protez powinien zachowywać swoje właściwości przez 6-10 godzin.  Żaden  składnik kleju nie powinien też wywoływać uczulenia czy podrażnienia w jamie ustnej, zaczerwienienia błony śluzowej, czy pieczenia w czasie użytkowania. Pożądaną cechą kleju do protez jest także niska lepkość, która  ułatwia jego nakładanie.

Kiedy udać się do lekarza dentysty?

-Jeśli proteza jest źle dopasowana, uszkodzona lub złamana.Najlepszym rozwiązaniem będzie naprawa, a nie próby przystosowania  jej za pomocą dużych ilości kleju. 

Nie należy wykonywać naprawy protezy samemu,gdyż może to spowodować deformację protezy.

Złamana proteza nie powinna być dalej noszona w buzi,gdyż wycieraja się brzegi złamania.

-Alergia na  składniki zawarte w popularnych klejach też powinna być przyczyną wizyty u stomatologa

Proteza szkieletowa - to proteza, która uzupełnia częściowe braki zębów w jamie ustnej.

Składa się ona z dwóch części tj. metalowej konstrukcji (odlana jest ona idealnie pod kształt i uformowanie jamy ustnej) oraz części akrylowej (w niej osadzone są zęby).

Część metalowa jest  cienka i zredukowana,  prawie wcale nie przeszkadza użytkującemu.

Metalowy szkielet posiada klamry i podparcia, które osiadają na pozostałych w jamie ustnej zębach. Klamry służą do utrzymanie protezy na podłożu.

Podparcia to wypustki opierające się na powierzchniach żujących zębów, przenoszą w ten sposób siły żucia przez zęby i ozębną na kości szczęk. Należy podkreślić, że jest to fizjologiczny sposób obciążania kości. Stanowi niewątpliwie zaletę tego rodzaju uzupełnień. Oczywiście błona śluzowa i okostna też biorą udział w przenoszeniu sił, ale w dużo mniejszym stopniu niż ma to miejsce w protezach osiadających.

wady:

• może powodować alergie, choć zdarza się to bardzo rzadko,

• jej cena jest dość wysoka,

• zęby w jamie ustnej pacjenta muszą być dosć mocne aby można ją było wykonać

zalety:

• jest to proteza bardzo wytrzymała

• nie ma możliwości zniszczenia zębów, na których jest osadzona

• bardzo dobrze trzyma się w jamie ustnej

• nie osiada na dziąśle

• ma zredukowaną i cienką płytę

• pacjenci szybko się do niej przyzwyczajają